Η μέρα που βάφτηκαν με αίμα οι Ολυμπιακοί του Μονάχου

Οι Ολυμπιακοί αγώνες του Μονάχου ήταν ένα στοίχημα για την Γερμανία. Με τις μνήμες των Ολυμπιακών του 1936 νωπές και το τέλος του πολέμου σχετικά πρόσφατα, οι Γερμανοί έβλεπαν της διοργάνωση ως μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να… σβηστούν όλα. Μόνο που το παρελθόν ιδιαίτερα όταν αφήνει ανεξίτηλα σημάδια δεν ξεχνιέται και τόσο εύκολα.

Το Ολυμπιακό κέντρο του Μονάχου ήταν κατασκευασμένο μόλις έξι μίλια μακριά από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου. Εκεί όπου υπολογίζεται από την περίοδο από το 1933 μέχρι το 1945 έχασαν τη ζωής του 31 χιλιάδες άνθρωποι. Οι Γερμανοί επιθυμούσαν μαζί με τα συντρίμμια του πολέμου θάψουν και τη μνήμη.

Για τους 42 εκπροσώπους του Ισραήλ, οι αγώνες του 1972 είχαν την δική τους ξεχωριστή σημασία. Οι περισσότεροι από αυτούς είτε επέζησαν είτε είχαν συγγενείς στο Ολοκαύτωμα. «Το να συμμετέχω στην τελετή έναρξης 36 χρόνια μετά το Βερολίνο ήταν μία από τις πιο όμορφες στιγμές της ζωής μου» ομολόγησε αργότερα ο ξιφομάχος Νταν Αλόν. Μόνο που η διοργάνωση του Μονάχου έμελλε να μείνει στην ιστορία ως αιματοβαμμένη.

Την πρώτη εβδομάδα των αγώνων όλα κύλησαν ομαλά και τίποτα δεν έδειχνε ότι θα πήγαινε στραβά. Μέχρι τα ξημερώματα της 5ης Σεπτεμβρίου ώρα 4:10 τοπική όταν οκτώ Παλαιστίνιοι εισέβαλαν στο Ολυμπιακό χωριό και μπήκαν στα δωμάτια Ισραηλινών αθλητών και προπονητών.

Ήταν μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης «Μαύρος Σεπτέμβρης». Η οργάνωση «Μαύρος Σεπτέμβρης» έδρασε την τριετία 1970-1973 και ήταν παρακλάδι της «Φατάχ» του Γιασέρ Αραφάτ, που είναι η κύρια συνιστώσα της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO). Για τη διεθνή κοινότητα ήταν τρομοκρατική οργάνωση. Πήρε το όνομά της από τα δραματικά γεγονότα, που συνέβησαν στην Ιορδανία τον Σεπτέμβρη του 1970, όταν Παλαιστίνιοι φενταγίν αποπειράθηκαν να ανατρέψουν τον βασιλιά Χουσεΐν. Ακολούθησαν εκτεταμένες σφαγές και απελάσεις χιλιάδων παλαιστινίων από την Ιορδανία.

Δύο μέλη της οργάνωσης κατάφεραν και μπήκαν ανενόχλητοι στο χωριό οδηγώντας τα υπόλοιπα στο κτίριο που έμενε η αποστολή του Ισραήλ. Η μπροστινή πόρτα ήταν ξεκλείδωτη κι έτσι το έργο τους έγινε ακόμη πιο εύκολο. Ο προπονητής της πάλης Μόσε Γάινμπεργκ προσπάθησε να αντισταθεί και τον πυροβόλησαν στο στόμα.

Στα διαμερίσματα έμεναν μέλη της άρσης βαρών και της πάλης. Ο τραυματισμένος Γάινμπεργκ οδήγησε υπό την απειλή όπλου τους τρομοκράτες στους υπόλοιπους συμπατριώτες του. Οι Ισραηλινοί αθλητές παρά το γεγονός ότι ήταν εξαιρετικά δυνατοί πιάστηκαν κυριολεκτικά στον ύπνο.

Οι 12 όμηροι οδηγήθηκαν στον κάτω όροφο και στην προσπάθειά του να διαφύγει ο προπονητής Γκαντ Ζαμπαρί έπεσε νεκρός από τα πυρά. Η σορός του αφέθηκε χωρίς ρούχα στον δρόμο. Την ίδια τύχη είχε και ο αρσιβαρίστας Γιόσεφ Ρομάνο που πέθανε από αιμορραγία. Λίγο μετά τις 5 τα ξημερώματα σε επικοινωνία τους με τις Αρχές οι τρομοκράτες ζήτησαν να απελευθερωθούν 234 Παλαιστίνιοι που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές.

Τις διαπραγματεύσεις ανέλαβαν ο τοπικός υπουργός της Βαυαρίας αλλά και ο επικεφαλής της αστυνομίας του Μονάχου. Το παράδοξο στην ιστορία είναι ότι ουδέποτε ενεπλάκη ψυχολόγος ή ειδικός διαπραγματευτής όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις. Ο χρόνος κυλά δραματικά και οι διαπραγματεύσεις είναι χωρίς αποτέλεσμα μέχρι τις 6 τα ξημερώματα οπότε και ειδοποιείται ο τότε πρόεδρος της ΔΟΕ Έϊβερι Μπάντατζ.

Εκείνος παρά τα δραματικά γεγονότα έδωσε εντολή οι Αγώνες να συνεχιστούν κανονικά. Πράγματι το πρωινό πρόγραμμα ξεκίνησε στην ώρα του παρά το γεγονός ότι στο Ολυμπιακό χωριό υπήρχαν ήδη νεκροί αθλητές.

Οι Γερμανοί κι αφού ήδη είχαν εκτεθεί ανεπανόρθωτα προσέφεραν ένα τεράστιο χρηματικό ποσό στους τρομοκράτες και τους εγγυήθηκαν να τους μεταφέρουν σε μέρος που θα ήταν ασφαλείς. Ωστόσο η προσφορά δεν έγινε δεκτή. Οι τρομοκράτες δέχτηκαν δώσουν παράταση στις Αρχές προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημά τους μέχρι τις 5 το απόγευμα. Στο μεταξύ τις 4 παρά 10 διεκόπησαν οι Αγώνες, δέκα ώρες μετά την εισβολή στο Ολυμπιακό χωριό.

Οι Αρχές προσπαθούσαν να σκεφτούν τρόπους προκειμένου να μπουν στο κτίριο χωρίς όμως να κινδυνεύσουν ζωές. Η μία επιλογή ήταν να βάλουν αέριο στα μηχανήματα εξαερισμού, κάτι που εγκαταλείφθηκε αφού το αέριο δε θα μπορούσε να βρεθεί. Στη συνέχεια σκέφτηκαν κάποιοι στρατιωτικοί να ντυθούν σερβιτόροι και να παραδώσουν στους τρομοκράτες φαγητό. Ούτε κι αυτό όμως έγινε αφού οι εισβολείς είχαν προμηθευτεί τρόφιμα. Το γεγονός ότι πλέον η εικόνα από το Ολυμπιακό χωριό μεταδιδόταν σε απευθείας σύνδεση δεν βοηθούσε ιδιαίτερα.

Στις 5 το απόγευμα οι τρομοκράτες επανήλθαν με νέο αίτημα. Αυτή τη φορά ήθελαν ένα αεροσκάφος να τους μεταφέρει μαζί με τους ομήρους στο Κάιρο της Αιγύπτου. Το αίτημά τους γίνεται δεκτό και οι Αρχές καταστρώνουν σχέδιο προκειμένου να απελευθερώσουν τους ομήρους στο αεροδρόμιο.

Μόνο που το σχέδιο ήταν καταδικασμένο να αποτύχει. Στη Νατοϊκή βάση Φούρστενφελντμπρουκ περίμενε ένα σκάφος Boeing 727. Μέσα στο αεροσκάφος υπήρχαν αστυνομικοί που είχε μεταμφιεστεί σε κυβερνήτες και φροντιστές. Ακροβολισμένοι στη βάση ήταν «ελεύθεροι σκοπευτές». Ο όρος βρίσκεται σε εισαγωγικά γιατί στην πραγματικότητα επρόκειτο για αστυνομικούς που είχαν απλά ως χόμπι την σκοποβολή και δεν ήταν κατάλληλα εκπαιδευμένοι.

Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε το πρωί της 6η Σεπτεμβρίου 1972 και είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 15 άτομα, εννέα αθλητές, πέντε τρομοκράτες και ένας αστυνομικός, με τον συνολικό απολογισμό να φτάνει τους 17 νεκρούς. Από τους τρεις τρομοκράτες που επέζησαν ο Μοχάμεντ Σαφάντι και ο Αντνάν Αλ Γκασέι δολοφονήθηκαν αργότερα από τη Μοσάντ. Ο Αμπού Νταούντ πέθανε στη Δαμασκό της Συρίας στις 3 Ιουλίου του 2010, σε ηλικία 73 ετών, από νεφρική ανεπάρκεια.

Αυτό που έγινε γνωστό τα τελευταία χρόνια είναι ότι η όλη τραγωδία θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν οι Αρχές λάμβαναν σοβαρά τις προειδοποιήσεις. Μιλώντας στην Deutsche Welle ο ψυχολόγος Γκέργκ Σίμπερ αποκάλυψε ότι είχε αναπτύξει 26 διαφορετικά τρομοκρατικά σενάρια εν όψει των αγώνων. Το 21ο σενάριο είχε τρομακτικά πολλές ομοιότητες με την σφαγή του Μονάχου. Ο ίδιος πίστευε ότι οι Ισραηλινοί αθλητές ενδεχομένως θα αποτελούσαν στόχο.

Είχε προτείνει μάλιστα ο διαχωρισμός των αθλητών στο Ολυμπιακό να γίνει με βάση το άθλημα και όχι την Εθνικότητα. Ωστόσο η πρότασή του δεν έγινε δεκτή. Όπως αποκάλυψε του απάντησαν ότι για αν προετοιμάζονταν κατάλληλα για κάθε σενάριο, τότε οι Αγώνες δε θα γίνονταν ούτε σε 20 χρόνια.

Πηγές: sansimera, wikipedia, guardian, cnn